Конкурс юных экскурсаводаў музеяў устаноў адукацыі
Дзень памяці ахвяр Халакосту
Конкурс-экспромт па экскурсіі
Экскурсавод: Рада вітаць вас, паважаныя гледачы, краяведы і гісторыкі! Мяне завуць Лоўчая Алена. Я – экскурсавод школьнага музея “Спадчына ” Барунскага ВПК.
- Вашай увазе было прадастаўлена правядзенне піянерскага збору “Героі не паміраюць”, прысвечаны сямідзесяцігоддзю Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне.
- А цяпер, калі ласка, адкажыце на наступныя пытанні:
- Пра каго вы даведаліся з нашай экскурсіі? (Пра жыццё Жабінскай Веры Антонаўны).
- Чым цікава біяграфія Жабінскай Веры Антонаўны? (Ветэран Вялікай Айчыннай вайны, удзельніца партызанскага руху ў Беларусі, ветэран працы).
- Якую адукацыю атрымала Вера Антонаўна? (Закончыла у школе 3 класы, курсы трактарыстаў у Крычаве)
- Што, на вашу думку, у часы калектывізацыі азначала абрэвіатура МТС? (машынна-трактарная станцыя)
- Як склаўся лёс Жабінскай Веры Антонаўны ў гады Вялікай Айчыннай вайны?
- Які давер быў выказаны Жабінскай Веры Антонаўне? (Прынялі ў рады КПСС, камуністычную партыю Савецкага Саюза. )
- Назавіце, калі ласка, узнагароды Веры Антонаўны. (Узнагароджана медаллю “Ветэран працы”, медалём “За баявыя заслугі”, Ордэнам Айчыннай вайны ІІ ступені).
-Вялікі дзякуй, паважаныя ўдзельнікі.
Піянерскі збор “Героі не паміраюць”, прысвечаны сямідзесяціпяцігоддзю Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне.
Педагог-арганізатар: Добры дзень, паважаныя сябры. На піянерскі збор “Героі не паміраюць”, прысвечаны сямідзесяцігоддзю Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне, было дадзена заданне знайсці матэрыялы аб жыцці Веры Антонаўны Жабінскай. Што ўдалося вам даведацца?
Вучань: У ходзе пошукава-даследчай дзейнасці па тэматыцы «Лепшыя людзі майго краю» намі сабраны матэрыял пра жыццё Жабінскай Веры Антонаўны, ветэрана Вялікай Айчыннай вайны, удзельніцы партызанскага руху ў Беларусі. І хоць Веры Антонаўны ўжо няма сярод нас, але яе сваякі падалі матэрыялы з асабістага архіва партызанкі.
Вучань: Вера Антонаўна Жабінская нарадзілася 17 мая 1925 г. у вёсцы Дзесятнікі Валожынскага раёна Мінскай вобласці (тады – Валожынскі павет Навагрудскага ваяводства) у сям’і селяніна-бедняка. Ва ўзросце сямі гадоў пайшла вучыцца ў школу, але змагла закончыць толькі тры класа: цяжкі матэрыяльны стан сям’і прымусіў кінуць вучобу і уладкавацца на працу.
Педагог-арганізатар: Я бачу, што вы асвядомлены пра дзяцінства Веры Антонаўны, а што вы можаце рассказаць пра яе юнацкія гады.
Вучань: У 1939 г. Чырвоная Армія здзейсніла вызваленчы паход у Заходнюю Беларусь і Заходнюю Украіну і хутка адбылося аб’яднанне дзвюх частак разарванай краіны ў адно цэлае – БССР. У жыцці людзей адкрываліся новыя перспектывы, народ верыў у лепшую светлую будучыню. Пачалася калектывізацыя, ствараліся МТС і краіне былі патрэбны кваліфікаваныя кадры. Адной з першых на курсы трактарыстаў з нашых мясцін накіравалася Вера Антонаўна. Курсы праходзілі ў Крычаве і доўжыліся 6 месяцаў, 6 месяцаў жыцця ў спартанскіх умовах дзеля авалодвання новай спецыяльнасцю. Пасля працавала на трактары.
Педагог-арганізатар: Які далейшы лёс нашай зямлячкі?
Вучань: У маі 1941 г. выйшла замуж за Сідарава Міхаіла Паўлавіча і паехала ў Віцебскую вобласць, да бацькоў мужа (в. Роўная). Там іх і напаткала вайна. Мужа хутка накіравалі на фронт, а Вера Антонаўна засталася ў Віцебску ў яго сястры. Гэты час нідзе не працавала, а калі моладзь пачалі вывозіць на працу ў Германію вырашыла ўцячы да партызан.
Змагалася з ворагам у складзе 3-й партызанскай брыгады, удзельнічала ў акцыях, выходзіла з блакады. Партызаны вялі » рэйкавыя войны » на чыгуначных участках Полацк — Невель і Віцебск –Полацк, дзе яна таксама актыўна ўдзельнічала. У чэрвені 1942 брыгада вяла баі за вёскі Вялікае Сітна і Кавалі , а ўжо ў жніўні партызаны разграмілі апорны пункт ворага ў в Працы Полацкага раёна . Пачынаючы са снежня 1942 года па люты 1943 года партызаны брыгады ўдзельнічалі ў баях супраць карнікаў , вялі баі каля вёсак Жуковічы , Забалоцце. З лютага па май 1943 года Вера Антонаўна прымала ўдзел у абарончых баях каля вёсак Матарына і Лешня. У лістападзе 1943 года партызаны нанеслі масавыя ўдары па пераправах праз раку Дрыса каля вёскі Калюціна Расонскага раёна. Менавіта ў гэтым раёне партызанская брыгада аб’ядналася з часткамі Чырвонай арміі ў лістападзе 1943 года.
Педагог-арганізатар: Як склалася жыццё Веры Антонаўны пасля вайны?
Вучань: Муж загінуў, і В.А. Жабінская вярнулася да бацькоў у веску Баруны. Здароўе яе было моцна падарвана вайной.
Вучань: Працавала ў калгасе, потым паступіла ў Вішнеўскую МТС трактарысткай і працавала да рэарганізацыі вобласці яшчэ і ў Пліскай МТС. За актыўны ўдзел у грамадскім жыцці і самаадданую працу ў 1952 г. Жабінскай В.А. быў выказаны вялікі давер – яе урачыста прынялі ў рады КПСС. У 1960 г. пераехала ў Маладзечна і там працавала на механічным заводзе да выхада на пенсію.
Вучань: Пры наведванні сваякоў, мы знайшлі медалі, якімі была ўзнагароджана Вера Антонаўна Жабінская. Яна неаднаразова адзначана за поспехі у працы і абароне Радзімы. Узнагароджана медаллю “Ветэран працы”, медалём “За баявыя заслугі”, Ордэнам Айчыннай вайны ІІ ступені.
Педагог-арганізатар: Я лічу, што сабраны матэрыял носіць гістарычную каштоўнасць. Знойдзеныя матэрыялы мы размесцім у нашым школьным музеі, з мэтай азнаямлення вучняў школы і жыхароў нашага аграгарадка з цікавай гісторыяй жыцця Жабінскай Веры Антонаўны.
Вучань: А можна наш атрад будзе насіць імя Веры Атнонаўны Жабінскай?
Педагог-арганізатар: Абавязкова. Кожны з вас павінен помніць словы Веры Антонаўны Жабінскай : “Сонца — на ўсiх адно, Зямля — адна, трымайся сваёй хаты, беражы свой гонар, не бяры чужое, ведай сваю гісторыю. І дзе б ні апынуўся, куды б ні закінуў цябе лёс, у сваёй душы, у сваім сэрцы заўсёды хай будзе адчуванне моцнай сувязі з родным краем, зямлёй нашых бацькоў”.
Работу піянерскай дружыны імя Мікалая Гастэлы па збору матэрыяла па тэматыцы «Лепшыя людзі майго краю», лічу станоўчай.
На гэтым наш піянерскі збор можна лічыць завершаным.
Сценарий митинга,
посвящённого гибели лётчиков-героев экипажа «Илья Муромец»
Недоучились и недостроили.
Недомечтали и недолюбили.
Недосказали и недопели.
Виной тому стала… ВОЙНА
От неизвестных и до знаменитых,
Сразить которых годы не вольны,
Их миллионы незабытых,
Убитых, не вернувшихся с войны.
Ведущий: Сегодняшний митинг посвящён памяти гибели лётчиков-героев славного экипажа самолёта «Илья Муромец».
Ведущий: XX век… Великий и страшный… Великий в своих открытиях и прорывах человеческого разума… И страшный в своих разрушениях… Сколько пережил человек за эти сто лет! И первое тяжелейшее испытание – война…
Ведущий: Мировая империалистическая война 1914–1918 годов была самой кровопролитной и жестокой из всех войн, которые мир знал до 1914 года. В этом конфликте участвовало 38 государств. Общая численность армий доходила до 70 млн. человек. Все достижения боевой техники, современной химии были направлены на истребление людей. Убивали всюду: на земле, в воздухе, на воде и под водой. Ядовитые газы, разрывные пули, автоматические пулеметы, снаряды тяжелых орудий, огнеметы – все было направлено на уничтожение человеческой жизни.
Ведущий: Летом 1915 года бои этой жестокой войны переместились на территорию нынешней Беларуси.
Ведущий: На протяжении осени 1915 г. линия фронта стабилизировалась на смежных Сморгонском и Воложинском районах. Почти на три года Ошмянщина попала под оккупационный режим.
Ведущий: Среди молчаливых свидетелей тех страшных событий есть памятник, посвящённый лётчикам российской армии, что совершили свой подвиг на нашей земле. Среди бетонных крестов Мемориала жертвам Первой мировой войны незаметно возвышается крест с простой надписью
«4 неизвестных русских летчика, погибли 25.16».
Ведущий: О героическом поступке русских лётчиков в то время знал весь фронт, о них писала российская и германская пресса, поэтому мы должны вспомнить не только это событие, но и назвать имена лётчиков-героев.
Ведущий: В годы Первой мировой войны русская армия имела единые в своём роде тяжёлые черырёхмоторные бомбардировщики «Илья Муромец», созданные известным авиаконструктором И.И.Сикорским. Являясь гордостью российской авиации, они не имели аналогов среди самолётов воюющих государств, отличались своими размерами, поэтому их называли авиационными кораблями.
Ведущий: Именно такой самолёт, под номером 16, утром, 25 сентября 1916 года, вылетел с аэродрома Месота Молодеченского района на свое последнее боевое задание. Согласно приказу командования Западного фронта в этот день воздушная эскадра должна была осуществить бомбардировку тыловых позиций немцев. В небо поднялись два «Ильи Муромца» и 13 самолетов прикрытия. Целью налёта стало местечко Боруны, где располагался штаб 89-ой немецкой дивизии, узел узкоколейной железной дороги с артиллерийскими и интендантскими складами и аэродром.
Ведущий: Эскадра, прорвавшись к Крево сквозь заградительный огонь противника и оттеснив его авиацию, сбросила 78 бомб общим весом до 100 пудов.
Ведущий: Архивные материалы сообщают следующее: 16-й корабль, командир поручик Макшеев, помощник командира поручик Рахлин, артиллерийский офицер поручик Гаибов и наблюдатель поручик Карпов, следуя в авангарде эскадры, был у Крево встречен сильным артиллерийским огнём противника и вступил в ожесточенный и неравный бой с превосходящими силами противника, состоящими из 4-х хорошо вооружённых и более быстрых аппаратов.
Когда корабль под огнём противника уже достиг Боруны, он, видимо, был повреждён артиллерийским огнём, а быть может, часть экипажа была выведена из строя ружейным огнём самолётов противника, поэтому аппарат упал, разбившись при ударе о землю, причём все летчики погибли.
Ведущий: Самолёт упал на территории, занятой немцами. В те годы еще существовали остатки кодекса чести. Тем более к летчикам, этим отважным людям, всегда во всех армиях относились очень уважительно.
Ведущий: Погибших русских лётчиков похоронили в братской могиле, отдав воинские почести. На могиле был установлен крест с надписью на немецком языке «Здесь похоронены 4 русских лётчика, сбитых в воздушном бою 25.IX.1916». Рядом с крестом положили обгоревшее колесо « Ильи Муромца» и остатки радиатора его мотора.
Ведущий:
За свой подвиг все члены экипажа «Ильи Муромца-XVI» поручики Дмитрий Макшеев, Фаррух Гаибов, Митрофан Рахмин и Олег Карпов были посмертно удостоены высшей воинской награды России – ордена Святого Георгия 4-й степени.
Ведущий:
Помолчим над памятью друзей,
Тех, кого мы больше не увидим,
Не услышим тех, кто жизнью всей
Вместе с нами в мир грядущий вышел.
Ведущий:
Помолчим, чтобы сказать о них
Не холодным, равнодушным словом,
Чтоб они воскресли хоть на миг
Всем звучаньем голоса живого!
Минута молчания
Ведущий:
Главные участники истории – Люди и Время.
Не забывать Время, значит, не забывать Людей.
Помнить о Людях – значит помнить о Времени.
Ведущий:
Знаю: солнце в пустые глазницы не брызнет!
Знаю: песня тяжелых могил не откроет!
Но от имени сердца, но от имени жизни
Я повторяю: «Вечная слава! Вечная слава героям!»